Loslaten wordt te pas en te onpas als tip meegegeven aan een ieder die het moeilijk heeft, een rouw- of verliesproces doormaakt of gewoon om een luisterend oor verlegen zit. Nog nooit is hulpverlenen zo makkelijk geweest. Op elke willekeurige hulpvraag zie ik hetzelfde kortzichtige antwoord voorbij komen: "Je moet het gewoon loslaten."Afgezien dat loslaten niet iets is dat je kunt doen (het is juist iets niet doen) smoren we met dit advies het helingsproces vaak vroegtijdig in de kiem. Het advies loslaten, zonder bredere context, vertaalt zich namelijk in het negeren, ontwijken, niet onder ogen komen van, niet doorstaan, maar juist ontkennen, vooruitschuiven, onderkennen en bovenal... het van waarde ontdoen van juist die ervaringen die voor ons zo belangrijk zijn.Loslaten wordt vaak aangeboden als advies maar in werkelijkheid is loslaten niets anders dan het resultaat van jouw helingsproces. Zeggen "je moet het loslaten", is alsof ik aan een koortsig iemand de tip om beter te worden meegeef. Goed bedoeld maar...."Je kunt iets pas loslaten nadat je het hebt omarmt."Je mag voordat je je verdriet of welk gevoel dan ook loslaat haar eerst eens vasthouden. Omarmen zelfs. Staat dat ongemakkelijke gevoel weer voor de deur? Soms is zij een oude geliefde die je zelfs van binnen niet meer aan kon kijken. Soms een verloren kind dat al jaren bij je aan klopt maar jij kon het niet over je hart verkrijgen om haar onder ogen te moeten komen. Dit keer doe je open, laat dat ongemakkelijke gevoel binnen en omarmt haar. Voel je de pijn van een verloren liefde? omarm haar. De schaamte van verloren onschuld? Omarm hem. Angst voor onbekende situaties? Omarm. Verdriet en boosheid om ouders die je niet meer spreekt?Omarm. Omarm. Omarm.Deze gevoelens zochten enkel jouw erkenning en hoe meer jij je afwendt, des te harder ze moesten schreeuwen om jouw aandacht te trekken.Ik loop over het strand. De zon schijnt. Het is hier prachtig. Plotseling voel ik het. Ik mis haar. Ik laat het gevoel bij me binnenkomen, verwelkom de herinneringen, omarm ze. Even later is ze weer weg. Dat gevoel gaat steeds meer haar eigen gang, als een dier uitgezet in het wild.Losgelaten.

VerdwalenZe is 14 jaar, niet de snelste, maar ze begrijpt me. Ze draagt al duizenden kilometers aan wijsheid en ervaring met zich mee.Als er iemand de weg naar huis weet dan is zij het zeg ik tegen mijzelf. Aida draaft in gestaag tempo door. Hier links. Daar rechts. Een afslag juist wel of niet genomen. Ik vind wat comfort in het ritme van haar poten in de sneeuw, haar ademhaling, wolkjes in de lucht. Ze lijkt te weten wat ze doet. In tegenstelling tot mijzelf. Ik heb geen idee waar we zijn. Het is hier ijskoud en elk pad lijkt hetzelfde. Breng ons thuis Aida! Roep ik. Breng ons thuis.....Na jaren mijn weg kwijt te zijn geweest zou ik nu dan letterlijk verdwalen om mijn weg terug te vinden. Meer dan twee duizend kilometer verwijderd van het bed waar ik zoveel tijd had doorgebracht, hier in dit bevroren bos, onderging ik mijn persoonlijke heldenreis.Er was een kind dat begon aan deze reis maar er kwam een man terug."if you only do what is easy in life, your life will be hard"Dit jaar zet ik mij in om op zoek te gaan naar eenzelfde heldenreis voor jongeren of volwassenen die ook weten hoe het is om vast te zijn gelopen, om thuis te zitten, om niet gehoord of gezien te zijn, die zich ook verdwaald voelen. Mensen die weten hoe het is om op zoek te zijn naar betekenis of naar een verhaal om zich eigen te maken.Iedereen heeft een verhaal om te ontdekken.

Alsof ik thuiskom. Het is 2017. Ik ben in Noorwegen op reis met 2 van mijn Siberische Husky's. Ik reis per trein, boot, liftend, lopend, honden aan mijn heupriem en we zien het wel. Nergens voel ik me zo thuis als onderweg, in niemandsland, met mijn harige metgezellen Shiro & Sakura. Samen zijn we even heerlijk verdwaald in een landschap dat niet kunstmatig is aangelegd en tot me spreekt op een manier die ik thuis vaak vergeet, of uit het oog verlies. Ik voel me verbonden met dat deel van de wereld dat niet door mensen is gevormd maar door processen, krachten, leven en dood. Even ben ik weer een nietig, sterfelijk en tijdelijk wezen op bezoek in dit landschap dat mij niet toebehoort. Hier voel ik mij nergens boven staan, niet machtig maar ook niet machteloos. Hier voel ik me precies op de juiste plaats staan in dat grote web van leven. Elke uitdaging afgestemd op mij als mens. Dit heb ik nodig.-You have to look deeper, way below the anger, the hurt, the hate, the jealousy, the self-pity, way down deeper, where the dreams lie. Find your dream. It's the pursuit of the dream that heals you. -Billy MillsZo mooi die laatste zin."Het is het najagen van jouw dromen dat jou doet helen"Wil jij ook op zoek naar jouw droom?Zit jouw zoon of dochter thuis zonder richting?Samen vinden we de juiste weg

Onzichtbaar. Je voelt je onzichtbaar, omhuld maar leeg. Je vraagt je af wie ben ik? wie ben ik echt? Je richt je blik naar binnen en vind daar ...niets. Niet de voorstelling die wij ons maken wanneer ik zeg: "niets", namelijk een zwart gat om in te vallen, maar juist een compleet & kraakhelder gebrek aan iets, en juist dat gebrek aan een ijkpunt, desorienteert en beangstigd ons.Dus de vraag vormt: Wie ben ik als persoon? Een mooie vraag, wanneer je je beseft dat het woord persona direct is afgeleid van het Latijnse woord voor masker. Je vraagt je dus af, welk masker draag ik? en dat kan een hele goede vraag zijn. Echter wanneer je op zoek bent naar een kern, jouw ware zelf, dan begin je bij het verkeerde eind. De buitenkant. Jouw persoon is namelijk het masker waar jij jezelf het meest vertrouwd in voelt. Dit masker is opgebouwd uit de jaren en jaren aan verhalen die je jezelf hebt verteld over de wereld en jouw positie in die wereld. Het omvat ideeën over je relaties, over geluk en ongeluk, het draagt trauma's met zich mee en gekke eigenschappen of gedragingen waarvan je denkt dat ze "echt bij jou horen als persoon". Ze horen dus bij jouw masker. Je voelt je als een vis in het water als jij jouw masker draagt, zelfs wanneer je de rol speelt van iemand die zich zwaar ongelukkig voelt. De rol die bij jouw masker hoort speel je immers zo vaak dat je hem letterlijk kunt dromen.“The persona is a complicated system of relations between individual consciousness and society, fittingly enough a kind of mask, designed on the one hand to make a definite impression upon others, and, on the other, to conceal the true nature of the individual.”― C.G. Jung,Wanneer je het dragen van jouw masker teveel interpreteert als "jezelf zijn", kun je natuurlijk nooit zo maar van rol veranderen, je bent overgeleverd aan het masker dat je draagt, alleen externe ervaringen kunnen de koers van jouw persona veranderen, maar het blijft ondenkbaar om jouw masker te veranderen, of te verwisselen. Je denkt immers dat het masker vast zit en juist dat geeft ons wat houvast op dat enge eindeloze potentieel dat in ons leeft. Het is om deze reden dat wij onze dagen vullen met het constant bevestigen van elkaars maskers, zo zorgen we dat we onze rollen netjes kunnen blijven spelen en het toneelstuk dat we samen spelen niet steeds vastloopt. Zit jouw masker nog een beetje comfortabel? Volgende keer meer over #maskers #persona's #ego #coaching #verhalen #toolbox #verandering

Belonging. Wat een mooi woord, en wat verliest het veel in haar vertaling. Thuishoren? Behoren? Toebehoren? Misschien verbondenheid... daar voel ik in ieder geval iets bij.Verstrengeld zijn met.Uiteindelijk willen we allemaal ergens mee verstrengeld raken, zelfs de meest ont-wikkelden, verstrengelen zich met hun liefde voor het spirituele en vinden daar hun verbintenis met het Ene. Thuis komen dus.Maar waar verbinden wij ons mee? met plaatsen, mensen, culturen, spullen, ideeën, ervaringen, maar vooral... de verhalen die wij onszelf over deze zaken vertellen. Onze verbintenis met deze verhalen helpt ons met het navigeren van een in werkelijkheid altijd veranderende wereld van vormen en ervaringen. Het verhaal dat wij over onszelf vertellen integreert ons in het verhaal dat wij over de wereld vertellen.Maar wat nu als het verhaal dat jij hebt van de wereld niet meer aansluit op een veranderende werkelijkheid? of wat als het verhaal dat jij hebt van jezelf niet meer matcht met jouw verhaal van de wereld?Dan ben je niet langer verstrengeld, dan zit je in de knoop.(volgende keer #maskers, #rituelen, #transformatie, #comingofage)

Op mijn 15de viel ik in een zwart gat. Depressie, angststoornis, depersonalisatie. De zorg kwam in die tijd niet veel verder dan medicatie. Dus mocht ik pillen slikken. School ging niet meer, ik kon mij nergens meer op concentreren. Leren en Stress gaan nu eenmaal niet goed samen.2 jaar lang leefde ik tussen wal en schip. Toen ik weer naar school moest spijbelde ik veel. Heel veel. Ik bracht dagen zwervend op straat door. Op mijn rapporten stonden lege vakken en vraagtekens. Geen cijfers. Ik herinner me deze dagen als een dromerige waas van aaneengesloten uitzichtloze dagen. Vaak speelde ik in die tijd met het idee om zelfmoord te plegen. Ik heb er akelig dicht tegenaan gezeten ook...Maar waarom doe je dat dan niet? Omdat ik me realiseerde dat dat gevoel tegen mij zei, "zo wil ik niet verder leven". Het zei niet tegen mij " wat wil ik graag dood".Maar zo niet verder ... hoe dan wel? Ik wilde niet als zombie door het leven, stuurloos, doelloos, verdrietig, vereenzaamd. Ik wilde leven.Ik wilde leven. echt leven.Op mijn 17de vertrok ik naar Fins Lapland. Mijn moeder stond mij huilend uit te zwaaien op de bushalte. Wat ging hij nou weer doen?Maar je steunde me mam, je voelde heel goed aan dat alles beter zou zijn dan stil blijven staan. Een kans om te leven.3 jaar lang leefde ik 24/7 met Huskies in de bossen vlak boven de Poolcirkel. Hier werd ik weer verliefd op de wereld, verliefd op het leven, verliefd op deze mooie dieren die mij thuis brachten toen ik verdwaald raakte in een ijzig bos, 80 kilometer ver van de bewoonde wereld. Dit terwijl het makkelijk -26 graden vroor. Hier leerde ik puppies trainen in de zomer. Hoe je een vuur maakt in de ijzige kou. Hoe honden bewegen en waarom. Hoe je teams samenstelt. Hier leidde ik mensen door de wildernis, sliep ik buiten onder de Aurora Borealis, honden tegen me aan in de slee. Hier vond ik de school die mij leerde te leven.het gevoel niet zo verder te willen is een drang naar verandering.

Nee bestaat niet.Wanneer ik Nee zeg tegen iets dat nog moet gebeuren dan geef ik daarmee impliciet een Ja tegen "iets anders".Wanneer ik Nee zeg tegen iets dat al is gebeurd. Leef ik in tweestrijd. Het is immers al gebeurd. Hoe meer ik mij verzet des te langer draag ik het mee.Wanneer ik Nee zeg tegen het NU.. ben ik ook al te laat. Het is al weer voorbij en bevind zich in het verleden. Ik kan het NU nooit ontkennen. Het is er precies zoals het is.Meestal gebruiken wij de eerste Nee in gesprekken in ons dagelijks leven, waarin we door het gebruik van "nee" meer en meer omlijnen wat we juist wel willen zien in de toekomst. Het is dus eigenlijk een vervormde JA!.De andere twee gebruiken we meer onbewust "onder de waterlijn", waar we strijden tegen acceptatie van ervaringen die niet lekker door onze filters passen. Au.Wat moet ik zonder Nee?In essentie kan ik niets ontkennen, niets ongedaan maken..Dus, Onze kracht ligt in het proces van Transformatie zelf.Verandering dus.Will Hines (Auteur "How to be the greatest Improviser on earth") bekeek het creatieve proces niet door een polariserende bril(Ja vs Nee), maar een complimenterende bril! Namelijk, die van acceptatie (Yin) en Verandering (Yang).In gedachte nemend dat acceptatie geen oordeel in zich kan bevatten maar juist een vorm van overgave aan het moment... hebben we hier een model dat het creatieve proces in een wervelwind schopt.Vanuit de Yin positie (acceptatie, geduldig, empathisch, verdiepend) voeg ik zelfs met zwijgen iets toe. Het bevat dus een kern van Yang, de transformerende energie, die enkel vrijuit zijn werk kan doen wanneer het het moment volledig accepteert.De wisselwerking tussen de twee energieën is waar de magie plaatsvind. Komt er een nieuw idee in je naar boven? (Yang) Diep het uit! (Yin) Stagneert het proces? (teveel Yin) Transformeer! Voeg er iets aan toe! (Yang) veranderd? tijd voor contemplatie (Yin) and so on.Bekijk je creatieve-proces dus wat vaker door een complimenterend model in plaats van een polariserend model!Zeg wat vaker: Yes! And...

Heb jij het gevoel dat je altijd moet zwoegen? om erkenning te krijgen? om je ideeen gehoord te krijgen? om je plannen uit te voeren? om je te laten horen? om vertrouwen te krijgen? om gezien te worden? Heb jij het idee dat je het tegen je collega's op moet nemen? dat de wereld een grote strijd om aandacht en positie is? Dat je moet vechten om je plaats te bemachtigen? STOP! STOP! STOP! serieus, stop even met strijden. Haal even adem en stel je open voor de grootste paradox die jou EN de mensen om je heen gegarandeerd succes op gaat leveren! Hier komt mijn 1-stappen plan...Stap 1: Make eachother awesome! Niet langer ga je proberen jezelf belangrijker, interessanter, mooier, slimmer, origineler, creatiever, meer aanwezig, harder, duidelijker, mysterieuzer & meer awesome te maken dan de mensen om je heen. Nee. Vanaf nu ga jij je omgeving en de mensen om je heen helpen om zich weer Awesome! te voelen. Wat houd dat in? Je geeft je collega's of mensen om je heen datgene waar jij zo hard naar opzoek bent. Erkenning. Ruimte. Tijd. Vertrouwen. Een Podium. Je helpt ze weer te shinen!  Wat heb jij daar aan? In eerste instantie niets. Maar jouw collega's of vrienden, of wie dan ook, waren ook opzoek naar erkenning. Plotseling door jouw verandering, het opgeven en dus niet langer voeden van die onderlinge strijd, heb jij de onderliggende competitie compleet weggevaagd. Je hebt een klimaat van vertrouwen en voorziening in behoeftes gecreëerd, een klimaat van echt samenwerken! Niet langer hoeven ideeën in jouw groep automatisch op een muur te stuitten! In plaats daarvan ontstaat er weer ruimte voor echte coöperatie. Dat is prettig werken zeg! Het mooie is: het begint allemaal met 1 persoon, dat kun jij zijn! Probeer eens met andere ogen naar de mensen om je heen te kijken, geef ze het vertrouwen, en gun het ze om te shinen! Make 'em Awesome! Gegarandeerd dat jij in korte tijd resultaten ziet! Dat kan jij want, you are Awesome!

Trots!Na jaren met hond & mens te werken, besloot ik mijn koers te veranderen en mij te richtten op het werken met mensen zelf. Keuze gemaakt! Opleiding gestart! Let's Go!Op dat moment veranderde mijn leven compleet. Relatiebreuk. In mijn geval betekende dat Huis kwijt. Inkomen kwijt (meewerkend partner). Maar, ons kindje van 3 met mij mee. Vanuit de Randstad naar Friesland. Geen vrienden. Geen bekenden. Geen netwerk.Alleen jezelf en je herinneringen. Wat nu?Realisatie: Als het leven zijn emmers stront uitstrooit, begin dan met het aanleggen van een tuin!Daar ga je dan. Mestscheppen. Jezelf door die flinke berg heen worstelen. Oh wacht, hier ligt ook nog .... het is een vies klusje, maar je mag trots zijn als je vooruitgang boekt. Je al die bende onder ogen bent gekomen, en na een tijdje zelfs plezier begint te krijgen, weer fluitend gaat scheppen bij het idee van jouw mooie tuin.Dat betekent jezelf onder ogen komen. Zaken die je lastig vind anders aan leren pakken. Uit je comfort zone willen treden. Steeds weer terug naar "wat kan IK doen?".En zo ben ik gaan tuinieren, als coach. Ondertussen heb ik mijn eerste reviews binnen. 5-sterren! iets waarvan ik maanden geleden enkel had durven dromen, en deze dromen ver, ver in de toekomst geprojecteerd had. Misschien ooit.Nee. Nu! Het leven gaf mij een kans. Een moeilijke, pijnlijke kans. Maar ik kon hem herkennen. Stront. Vruchtbaar. Groeien.Trots!

Ik zie veel posts in mijn netwerk die gaan over loslaten. Goed bedoelde adviezen, maar vaak niet erg praktisch, want hoe doe je dat eigenlijk dat loslaten? wanneer is los laten echt los laten? voor diegene die bij je komt met zijn of haar verlies kan het nogal lastig zijn om te herkennen wanneer zij echt iets los laten, in plaats van het vinden van afleiding, of het diep wegstoppen, het ver wegrennen, verstoppen, ontwijken, het juist niet verwerken, niet meer kijken. Ik heb het toch losgelaten? Maar heb je het ook verwerkt?

Iemand vroeg mij eens: "Wie was jouw rolmodel toen je jong was?"